Potansiyometre Nedir? Nasıl Kullanılır?

Potansiyometre, 3 uçlu ve manuel olarak ayarlanabilen değişken bir dirençtir. Dışarıdan fiziksel müdahaleler ile değeri değiştirilebilir. Bunlar arasında daha güçlü ve daha da yüksek akımlara sahip olanlar reosta olarak adlandırılır. Potansiyometreler karbon veya karbon içerikli direnç elemanlarından yapılır. Reosta ise krom-nikel direnç tellerinden yapılır.

  Potansiyometreler devrelerde akımı sınırlamak ya da gerilimi bölmek amacıyla kullanılır. Aynı zamanda bir direnç olduğundan elektronik devrelerde akım ve gerilim kontrolünü sağlayabiliriz.

 Pot ismi ile de bilinen potansiyometrelerin ayarlama işlemlerinin yapılması cihaz üzerindeki ayar kolu yani şaft sayesinde yapılmaktadır. Bu şekilde elektrik devrelerinde elektrik seviyelerinin kullanıcı tarafından ayarlanması işlemlerinde bu cihaz kullanılmaktadır. Pot direncini arttırırsak, elektrik akımı bloke olur. Direncini azaltırsak, elektrik akımına izin verir. Direnç değişimi eğer el ile yapılacaksa işlemin ince ayar çubukları ile yapılması gerekebilir. cihazların güçleri ise oldukça düşüktür. Bu nedenle elektronik devrelerde kolay bir şekilde kullanılabilmektedir.

Farklı tiplerde ve boyutlarda üretilebilen potansiyometreler mevcuttur. Ancak özellik olarak hepsi aynıdır. Üç adet bağlantı noktası vardır. Bir ayar kolu (ayar döner butonu/döner düğme) döndürülerek orta uç ile diğer uçlar arasındaki direnç değiştirilebilir. İki dış uç arasındaki rezistans sabit bir dirençtir ve potansiyometrenin maksimum direncidir. Bu direnç ayar kolu hareket ettirildiğinde bile değişmez. Ortadaki uç ile yanlardaki uçlar arasındaki direç değeri 0 Ohm ile maksimum ölçüm direnci arasında değişir.

   Elektronik devrelerde potansiyometrenin iki farklı bağlantı yöntemi bulunmaktadır. Bunlardan birisi potansiyometrenin ortadaki bacağı  kontrol bacağı olarak kullanılır. Bu sayede iki farklı noktanın kontrolü sağlanmış olur. Diğeri ise ortadaki bacağı ile yanındaki bacaklardan biri kısa devre yapılır. Böylelikle kontrol edilebilir bir direnç elde edilmiş olur. Bu bağlantı şekli tercih edilirse potansiyometrenin yanına başka bir direnç seri bağlanmalıdır.

  Potansiyometrelerin üç çeşidi vardır;

Lineer Potansiyometre: Doğrusal düzlemde montajı yapılan direnç çeşidine verilen isimdir. Bu cihazlarda direnç değerleri doğrusal bir şekilde değişim göstermektedir.

Logaritmik Potansiyometre: Dairesel olan düzleme montajı yapılan direnç çeşidine verilen isimdir. Lineerden farklı olarak direnç değerleri logaritmik bir şekilde artış göstermektedir. Bu cihazlarda direncin değişimi şaft dönme açısı ile doğru orantılı olmaz.

Çok Turlu Potansiyometre: Bu cihazlarda belli bir dönüş mesafesi yoktur. Ancak dönüş ayarlarının kademeli bir şekilde gerçekleştirildiği cihazlar da bulunmaktadır. Çok turlu potansiyometrelerde 360 derecelik her tur bir tam tur anlamına gelmektedir.

Web sitemizden ürünlerimizi inceleyin